Woord moe(de)rneuker meer dan twee eeuwen ouder is dan tot nu toe werd gedacht.

Het eerste woordenboek waarin het woord staat vermeld, is een scheldwoordenboekje uit 1989 van Hans Heestermans. Maar het is veel ouder. Twee poortwachters verklaarden op 4 februari 1750 tegenover notaris Cornelis Staal dat een inzittende van een huurkoets bij het voldoen van het poortgeld tegen de ene poortwachter had gezegd: ‘Gij schijnt ook wel van dat volk van de H^r Vaendrigh Kerkhooven die moerneuker te zijn’. Een VOC-stuk uit 1744 vermeldt hoe onderkonstabel Jacob Bos zijn stuurman toevoegde: “Moerneuker! Nou sal je in jouw moer!”  

Maar dat het woord halverwege de achttiende eeuw wel degelijk ruimer gebruikt werd, blijkt uit verschillende VOC-documenten. Zo lezen we in processtukken in het strafregister van Kaapstad een bloedstollend verhaal over wreedheden en ruziënde facties op het door scheurbuik getroffen schip de Loenderveen, dat in 1732 van Texel naar Kaap de Goede Hoop voer. Uit die stukken blijkt dat het de beklaagde zwaar werd aangerekend dat hij tegen de bemanning had gesnauwd: “Neukt jou moer, jouw moerneukers” (Worden 2009).

Lees hier meer.

3,8 miljoen voor bouwen zoeksoftware VOC-archief.

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) investeert twintig miljoen euro in zeven projecten die de wetenschappelijke infrastructuur vernieuwen. Daarbij gaat het om de aanschaf van hoogwaardige apparatuur, dataverzamelingen en software. Van de zeven projecten is die van de ontwikkeling van zoeksoftware voor de VOC-archief het meest ict-gerelateerd. Dat project krijgt 3,8 miljoen euro. We vragen ons af of er in de hele wereld nou geen software is te vinden die de NWO helpt met het implementeren van een zoekfunctionaliteit.

Lees hier verder.

Centurial v1.21 uitgediept.

Van de week werd Centurial v1.21 released vrijgegeven. In Centurials blog van vandaag duikt men iets dieper in twee nieuwe functies van de release: rollen en verhalen. De blog dient als handleiding, geeft een inkijkje in enkele ontwerpkeuzes, en biedt praktische tips.

1,9 miljoen archiefstukken over slavernij en slavenhandel digitaal ontsloten.

We hebben eigenlijk geen idee wie van u te maken heeft met een slavernijverleden in uw stamboom, maar dit is goed nieuws.
Op 23 april lanceerde demissionair minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, Ingrid van Engelshoven, de themapagina Slavernijverleden. Bezoekers vinden op deze pagina een overzicht van online archieven over het Nederlandse slavernijverleden.

Lees hier verder.