Lezing Verveningsgeschiedenis

Onder deze titel verzorgde Kees Kentrop donderdag 21 april jl. een boeiende lezing over de verveningsgeschiedenis in onze regio. Sinds de sluiting van het Museum ‘De Ronde Venen’ biedt Kees deze lezing aan voor scholen en instellingen, onder de noemer ‘Museum on Tour’. Hij bouwde de lezing op samen met zijn dit voorjaar overleden ‘mentor’ Aales van Leeuwen.

Kees Kentrop vertelt (foto Hans van Zwieten).

De lezing was aansluitend aan onze ledenvergadering. De aanwezigen waren onder de indruk van alle arbeidsintensieve werkzaamheden die de veenarbeiders in vroeger eeuwen in onze omgeving hebben verricht. Na een korte toelichting op de ontstaansgeschiedenis van het veenlandschap in de Ronde Venen ging Kees in op het zware werk: eerst nog met de baggerbeugel en later de nabewerking met diverse werktuigen bij de veentrekmachine.
Die werktuigen had Kees allemaal bij zich. Zowel de greppelgraaf, de greep, de boezemschop als de lieslaarzen, de veenslikpeilstok, de krukken en de treeborden, de knip, de klauw en het stikijzer en natuurlijk ook de turfmand werden in woord, beeld en als object besproken. Hij vertelde duidelijk waar alle materialen voor werden gebruikt. Zijn verhaal onderstreepte hij met diverse filmpjes, die in de tijd van het echte veenwerk gemaakt zijn. De nog altijd bestaande veentrekmachine ‘Op Hoop van Zegen’ is op dit moment in restauratie bij Pim Berkelaar.

Tijdens de open dagen waarop geïnteresseerd publiek deze lokaal zo historisch belangrijke machine met draaiende Bronsmotor kan zien, geeft Pim Berkelaar ook uitleg over de vorderingen van zijn herstelwerkzaamheden.  De bezichtiggingsdagen worden bekend gemaakt in de regionale media.
Al met al een zeer gewaardeerd verhaal, gezien ook de enthousiaste waardering na afloop door de aanwezigen. In het juninummer van onze Proosdijkroniek doen we uitgebreider verslag hiervan.

Het dagelijks bestuur van HV De Proosdijlanden: v.l.n.r. Hein Wolff (de nieuwe secretaris), Geertje Oerlemans (aftredend secretaris), Rob Blans (voorzitter) en Jan van Breukelen (penningmeester). (foto Hans van Zwieten).

Verliefd op de Dorpsstraat

Het maartnummer van onze Proosdijkroniek staat weer boordevol interessante wetenswaardigheden. Ook nu weer rijk geïllustreerd met tientallen foto’s van onze dorpen uit het verre en nabije verleden.
De Abcouder brandweercentrale is niet meer geschikt. Er moet een nieuwe kazerne gebouwd worden. Anton Schrikenberg vertelt ons de geschiedenis van deze kazerne. En wat is de situatie rond de Rondeveense monumenten? Maura Klinkhamer vroeg Wiesje Dijkxhoorn (“Ik was verliefd op de Dorpsstraat”) naar de stand van zaken. 
“In De Hoef houden we van aanpakken.” Piet van Buul sprak Huub van Bemmelen over zijn vele inspanningen voor de Hoefse gemeenschap. Fons Compier biedt ons een opmerkelijke analyse van de overlijdensregisters, waarin hij enkele tragische berichten toetst aan de gegevens uit akten en registers. 

In de periode 1818-1833 werden de grenzen van alle gemeenten in de provincie Utrecht formeel vastgelegd. Kees Flohr licht dit proces aan de hand van een aantal ‘Kuyperkaarten’ toe.
De in januari  jl. overleden Aales van Leeuwen ging, als één van zijn laatste activiteiten, op zoek naar het verhaal achter de bijzondere Wilnisser Boote de Vries, meestermolenmaker en gemeentebestuurslid van Wilnis in de 19de eeuw.
Jean Rousset de Missy; wie was deze Fransman en hoe raakte hij in Thamen bij den Uijthoorn verzeild? Die vraag beantwoordt Chris Woerden.

Fotoreportages over enkele Mijdrechtse straten (door Nico van Kreuningen) en de Wilnisse plassen (uit de nalatenschap van Herman van Soest) geven diverse nostalgische beelden uit de vorige eeuw. Voor de vervening was de polder ten zuiden van Wilnis bovenland en agrarisch. Omstreeks 1750 begon ook hier de vervening en ontstond een grote watervlakte. En, wie weet meer over het pand aan Hofland, waarvan een foto in dit nummer is opgenomen?
Ponderosa sinds het najaar van 1981. Het houten clubhuis Ponderosa begon, mede door het intensieve gebruik, mankementen te vertonen. Stef Veerhuis vervolgt zijn geschiedenisverhaal over dit buurthuis in Uithoorn.
Nogal wat mensen zijn, zeker in de afgelopen twee jaar, enorm druk met het achterhalen van stamboomgegevens. De werkgroep genealogie legt uit wat zij allemaal voor de geïnteresseerden kan betekenen.
In 2022 krijgen de belangrijke plekken in onze gemeente uit de tijd van de Oude Hollandse Waterlinie en het Rampjaar 1672 volop aandacht. We vertellen in het kort wat er dit jaar allemaal georganiseerd wordt rond dit thema.
Kortom weer een schat aan leesvoer, rijk geïllustreerd en prachtig vormgegeven. Een waardevol tijdschrift voor eenieder die meer wil weten over het verleden van zijn eigen omgeving. De nieuwe Proosdijkroniek wordt verspreid in de tweede week van maart.

Droog brood met spinnenkoppen erop

In deze door een virus gedwarsboomde tijden is er altijd nog ons kwartaalblad. Het decembernummer is weer goed gevuld en fraai opgemaakt:

Voor de echte Wilnisser is het nog wel bekend: de Nor. Ooit stond dit gebouwtje dicht bij de kerk aan de Kerkstraat. De algemene benaming voor de bewaarplaats van aangehouden personen was de ‘nor’. De gerechten waren daar wat minder luxe dan wenselijk: “droog brood met spinnenkoppen erop en water kreeg je daar”. In de Proosdijkroniek van december vertellen we meer over dit verdwenen gebouwtje. .
Piet van Buul interviewde voor de decembereditie de tweelingbroers Hazeleger over hun historische interesses en verzamelingen. Chris Woerden leverde het verhaal over de Thamense dominee Kaldenus en Stef Veerhuis dook in de geschiedenis van de Uithoornse speeltuinvereniging Ponderosa.
Een overzicht van het Mijdrechtse spoor is beschreven door Jan Rijksen, terwijl Arie Bloed de relatie tussen de burgemeester van Vinkeveen en de pers onderzocht. Een familiegeschiedenis, met als hoofdpersoon Harke Visser, en aandacht voor het elektrabedrijf van Ben Koeleman worden nog aangevuld met terugblikken naar de verenigingsactiviteiten van de laatste maanden en een aantal verhalen over de verveningsgeschiedenis. Abcoude komt terug in een reeks van foto’s van Ton Peppink en in een artikel vanuit het Regionaal Archief in Breukelen.
Dit alles is zoals gebruikelijk fraai opgemaakt door Jaco Kroon (Pijl14), waardoor het historisch magazine een prachtige en voor velen zeer aantrekkelijke uitstraling heeft.

Bestuur en redactie wensen u ondanks alles een plezierige feestmaand en dito jaarwisseling toe en natuurlijk vooral een gezond 2022.

Schietpartij bij inbraak Abcoude

Het septembernummer van de Proosdijkroniek is weer een kleurrijk geïllustreerde uitgave met een schat aan nostalgische verhalen.
Naast een toelichting door Arnold Berkhout op het bestaan van het voormalige slot Abcoude lezen we ook een brief uit het bisschoppelijk archief, waarin pastoor Kortenhorst verslag doet van een inbraak in de katholieke kerk in 1904.
Kees Floor geeft een duidelijk uitleg over de weergave van de Rondeveense dorpen in de Gemeente-atlas van Jacob Kuyper uit de negentiende eeuw.
Op de zandzuigproblematiek in de Vinkeveense plassen kijken we terug via een artikel van Arie Bloed, terwijl Stef Veerhuis in de geschiedenis van de reformatie dook en beschrijft hoe ‘vajers en cloppen’ in de Ronde Venen het onderlinge onbehagen mede gevoed hebben.
Chris Woerden doet met diverse groepsfoto’s verslag van de bestaansgeschiedenis van de in 2020 opgeheven Uithoornse gymnastiekvereniging Sparta. Piet van Buul ten slotte ging in gesprek met dorpshistoricus Ton Pepping uit Abcoude.
Dit alles is aangevuld met aandacht voor ‘Goudsche kaas en Waverveen’, foto’s van Wilnis toen en nu, genealogie ‘op een bijzondere manier’ en algemeen nieuws vanuit het bestuur. Het geheel is weer prachtig opgemaakt door Jaco Kroon.
De Proosdijkroniek van september verschijnt in de tweede week van september.